موضوع: سنسور اکسیژن وایدبند Wideband O2 sensor

خوب بعد از سوالهای متعدد در مورد wideband در اکثر تاپیکها تصمیم گرفتم این قطعه رو برای دوستانی که نا آشنا هستن آشنا کنم!



قبل از اینکه وارد بحث بشیم بهتره کمی در مورد نسبتهای سوخت(Air fuel ratio) صحبت کنیم!

به مخلوطی که شامل 12 قسمت هوا به 1 قسمت بنزین باشه مخلوط غنی یا rich گویند!
به مخلوطی که شامل 16 قسمت هوا به 1 قسمت بنزین باشه مخلوط رقیق یا lean گویند.
و در آخر هم به مخلوطی که شمال 14.7 قسمت هوا به 1 قسمت بنزین مخلوط استوکیومتریک(stoichiometric) میگویند.

در حالت کلی هر تغییری در نسبت هوا به سوخت نسبت به حالت استوکیومتریک rich یا lean نامیده میشه!

خوب هر ecuای در موقعیت های مختلف نسبت به باری که روی ماشین هستش afr ویژه ای در نظر میگیره!
مثلاً در مواقعی که نیاز به شتاب و قدرت هستش سوخت رو ریچ میکنه.
در مواقعی که عادی رانندگی میکنید استوکیومتری کار میکنه و در مواقعی که پدال گاز رو کم فشار دادین و خیلی دیر به دیر تغییرش میدین(مثل حرکت در بزرگراهها) سوخت رو لین میکنه که به این عمل Lean cruise میگن!

خوب این لاندا لاندا(Lambda) که میگن چیه؟ کجاس؟! با کی کار داری شما؟!

از تقسیم هر نسبت سوختی به نسبت استوکیومتری(14.7:1) این لاندا بدست میاد!
مثلاً:
12:1 ÷14.7=81
این میشه لاندا ما که یعنی سوخت ما الان ریچه!
==================================
خوب خوب اینا همش مقدمه بود که بارها و بارها همه جا بحث شده!

بریم سر اصل مطلب!
این قطعه یک سنسور اکسیژن هستش که وظیفش انداژه گیری اکسیژن گازهای خروجی اگزوز و مقایسه اون با اکسیژن جو هستش!


بدین صورت میتونه لحظه به لحظه نسبت سوخت و هوا(Air fuel ratio) رو به ecu گزارش بده و تمهیدات لازم صورت بگیره!
ما کلاً 2 نوع سنسور اکسیژن داریم!

1.نرو بند-narrow band
خوب این همون مدلی هستش که روی اکثر ماشینهای ما نصب هستش و بیشترین حساسیتش در محدوده استوکیومتری هستش! به همین علت هم هتسش که بهش narrow به معنی باریک میگن!
این نوع اکسی سنس از 0.1 ولت برای مخلوط رقیق تا 0.8 ولت برای مخلوط غنی اعمال ولتاژ میکنه.



2.واید بند-wideband
این همون قسمت اصلی ماجراس!
سال 1994 رابرت بوش اومد همچین وسیله ای رو اختراع کرد.واید بند هم یک نوع سنسور اکسیژن برای گزارش میزان اکسیژن هستش
ولی همونطور که از اسمش برمیاد در محدوده وسیعی میتونه کار کنه!
واید بند میتونه برای مخلوط ultra rich 10:1 روی ولتاژ 1.4 تا هوای خالی(free air) روی 4 ولت کالیبره بشه!
(زیاد تو نخ ولتاژهایی که از این سنسور نصیب ما میشه نرین که میشین،اوکی؟!)

خوب حالا مشکل کار کجاس؟!! چرا همه کسانی که میخوان ماشینشون رو تقویت کنن دنبال این wideband هستن!؟!!


با نگاهی کوتاه و تاملی اندک در عکس میشه فهمید! حساسیت بالا در رنجهای مختلف نسبت سوخت!

بزارین بحث رو کمی براتون باز کنم!!!

در محدوده نسبت هوا به سوخت 12.5:1 که بیشترین قدرت رو نصیب ما میکنه با narrow band ولتاژ خروجی ما چیزی بین 0.8 تا 0.95 هستش!
خوب این ولتاژ شامل نسبت سوخت به هوا از 10:1 تا 14.5:1 میشه!! یعنی برای محدوده نسبت سوخت به این وسیعی ولتاژ به این کمی خروجی ماست!
نتیجش میشه دقت پایین!

در حالی که مثلاً برای بیشترین قدرت که همون 12.5:1 باشه برای wideband ما ولتاژ خزوجی 2.08 رو داریم!! به همین خوشمزگی!

یعنی با واید بند ما دقیقاً میتونیم نسبت سوختمون رو جایی که میخوایم تنظیم کنیم!!

به صورت محدود رو بعضي از ماشين ها به صورت فابريك وايد بند بوده ...
ecu هاي فابريك ولتاژ سنسور نروبندشون 1 ولته، در صورتي كه وايدبند ها 5 ولت كار ميكنن، بنابراين سيگنال وايدبند در حالت عادي نميتونه به ecu فابريك متصل بشه، البته معمولا بعضي وايدبند ها يه خروجي نروبند (1 ولت) هم دارن كه قابليت اتصال به ecu هاي فابريك رو هم داره..
ولي در كل وجود وايدبند كنار يه ecu افترماركت معني پيدا ميكنه..

يه مجموعه سنسور نروبند تشكيل شده از سنسور و كنترولر، بنابراين خود سنسور به تنهايي قابل استفاده نيست